محورهای نبرد ترکیبی دشمن علیه ایران

یک نویسنده و پژوهشگر علوم استراتژیک گفت: در عصر حاضر، دشمنان جمهوری اسلامی ایران در محورهای گوناگون وارد عرصه نبرد ترکیبی می‌شوند که یکی از این محورها، حوزه رسانه و بزرگ‌نمایی اتفاقاتی است که مدنظر آنها قرار دارد.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری شهید یاران به نقل از روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، نشست تخصصی «جنگ هیبریدی و جهاد تبیین»، ویژه اساتید حوزه علمیه اصفهان با حضور حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی رنجبر، پژوهشگر علوم استراتژیک و نویسنده کتاب «جنگ سرد ایران و آمریکا» به میزبانی معاونت فرهنگی تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان برگزار شد.

حجت الاسلام و المسلمین رنجبر در ابتدای این نشست، نوظهور بودن پدیده جنگ هیبریدی یا ترکیبی را نادرست دانست و ضمن اشاره به سابقه تاریخی این نبرد، افزود: در طول درگیری جبهه حق و باطل، جنگ ترکیبی به صورت‌های گوناگون وجود داشته است.

وی ادامه داد: رسول اکرم(ص) از همان آغاز رسالت همواره با جنگ ترکیبی مواجه می‌شد. ایشان در مدینه با چهار چالش جدی روبرو بود. چالش اول، مربوط به مواجهه با دشمنان خارجی یعنی قریشیان و سه چالش دیگر، مربوط به مواجهه با دشمنان داخلی، شامل گروه‌های اهل کتاب با محوریت یهودیان، منافقان و اشراف مدینه به سرکردگی عبدالله بن ابی و ضعیف‌الایمان‌های متأثر از این دو گروه بود.

نحوه مواجهه پیامبر(ص) با دشمنان داخلی و خارجی؛ الگوی جهاد تبیین
این پژوهشگر حوزه علوم استراتژیک اظهار کرد: در میان چهار گروه دشمنان داخلی و خارجی پیامبر(ص)، اهل کتاب به‌عنوان دشمنی داخلی همواره با بزرگ‌نمایی توانمندی‌های دشمنان خارجی و تحقیر توانمندی‌های داخلی به ‌دنبال تأثیرگذاری بر افراد سست‌ایمان اطراف پیامبر(ص) بودند. مثلا، بعد از پیروزی مسلمانان در جنگ بدر، یأس و ناامیدی شدیدی در جبهه کفر نمایان شده بود. لذا، قبل از شروع جنگ بعدی، یعنی نبرد احد، اهل کتاب وارد میدان شده و شروع به القای ترس و تضعیف روحیه مؤمنان مدینه کردند. در این زمان، آیه ۹۹ سوره آل عمران نازل شد که می‌فرمود: «بگو ای اهل کتاب، چرا افرادی را که ایمان آورده‌اند، از راه خدا بازمی‌دارید و می‌خواهید این راه را کج کنید؟ درحالی که شما قوی هستید و خداوند از آنچه انجام می‌دهید، غافل نیست.»

وی ادامه داد: هنگامی که ابوسفیان برای تدارک جنگ جدید (احد) به حبشه رفت و سه هزار غلام حبشی خرید، اهل کتاب شروع به بزرگ جلوه دادن این اتفاق کردند و در بین مردم به تبلیغ قدرت بدنی فوق‌العاده‌ این غلام‌ها پرداخته و به مؤمنان این‌گونه القا می‌کردند که هر یک از غلامان حبشی، توانایی مقابله با ۱۰ نفر از شما را دارد. در این هنگام، آیه‌ای دیگر در ادامه آیه فوق نازل شد و مؤمنان را این‌گونه خطاب قرار داد که «ای کسانی که ایمان آورده‌اید، اگر از گروهی از اهل کتاب که (کارشان نفاق‌افکنی و شعله‌ور کردن آتش کینه و عداوت است) اطاعت کنید، شما را پس از ایمان به کفر بازمی‌گردانند.»

حجت الاسلام و المسلمین رنجبر اظهار داشت: در عصر حاضر نیز دشمنان جمهوری اسلامی ایران در محورهای گوناگونی وارد عرصه‌های نبرد ترکیبی می‌شوند. یکی از این محور‌ها، حوزه رسانه و سوءاستفاده دشمن از بزرگ‌نمایی اتفاقات مورد نظر آنهاست. مثلا، اگر ناوی آمریکایی از خلیج مکزیک به سمت خلیج فارس حرکت کند، رسانه‌های خارجی آنچنان به بزرگ‌نمایی این اقدام می‌پردازند که عده‌ای در داخل کشور تحت تأثیر قدرت فضا‌سازی آنها قرار می‌گیرند. نفوذی‌های داخلی نیز همین فضا را دنبال می‌کنند. آنها در حوزه اقدام به شدت انقلابی، ولی در حوزه راهبردها و استراتژی‌ها به‌ شدت، تحمیل‌کننده استراتژی‌های دشمن بر تصمیمات کشور هستند.

جنگ هیبریدی؛ از واقعیت میدانی تا روایت‌سازی
وی در ادامه به شرح نبرد ترکیبی پرداخت و گفت: جنگ هیبریدی، ترکیبی از دو ساحت گوناگون است که مانند دو خط موازی در کنار هم، ریل دستیابی به هدف این جنگ را می‌سازند که همان عقب‌نشینی رقیب از مواضع استراتژیکش است. این دو ساحت، واقعیت میدانی و روایت‌سازی را شامل می‌شود. نکته قابل تأمل این است که اهمیت روایت‌سازی به‌ هیچ‌ وجه، کمتر از واقعیت میدانی نیست. کشور هر چقدر در واقعیت میدانی پرتوان ظاهر شود، تا وقتی ‌که نتواند روایت درستی از میدان ارائه دهد، موفقیتی کسب نخواهد کرد. برای مثال، حضرت علی(ع) روزی حداقل پنج مرتبه نماز می‌خواند، اما مردم شام به‌دلیل ضعف یاران ایشان در روایتگری، امام را جزو نمازخوانان نمی‌دانستند. در این مقطع زمانی، یاران معاویه بهتر عمل کرده و در جنگی ترکیبی، حضور در میدان واقعی و میدان روایی را به یک میزان اهمیت می‌دادند.

این نویسنده و پژوهشگر ضمن اشاره به بیانات مقام معظم رهبری در قابل تحسین خواندن مهندسی نبرد هیبریدی اخیر در ایران، افزود: ساخت

یک کلان‌روایت، اولین قدم در جنگ ترکیبی است. طراحی محورهایی بر اساس این کلان‌روایت، گام دوم دشمن محسوب می‌شود؛ محورهایی همچون معیشت، کارآمدی، مذهب، قومیت، جوانان، زنان و… . سپس برای هر کدام، زیرشاخه‌هایی تعریف می‌کنند. مثلا، ذیل موضوع زنان، تحصیل بانوان، اشتغال آنها، ورزش، حجاب و… را منظور کرده و در بین این زیر شاخه‌ها به دنبال سوژه‌ای برای ساخت خرده‌روایت‌ها می‌گردند.

وی در خصوص اتفاقات اخیر کشور گفت: موضوع حجاب و ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاه، خصوصا در مسابقات فوتبال، سوژه‌ای بود که براساس آن خرده‌روایت‌هایی طراحی و تولید شد. در وقایع ورزشگاه ثامن، درگیری مختصر چهار نفر از زنان، به‌مثابه درگیری جمعیت زیادی از زنان ایران، برجسته و سوژه‌سازی شد و امپراطوری رسانه‌ای، استفاده نابجا از اسپری فلفل را ظلمی به تمام زنان ایران دانست و آن را منتشر کرد.

برجسته‌سازی اجباری بودن حجاب
حجت الاسلام و المسلمین رنجبر در ادامه به بیان نمونه‌ای دیگر پرداخت و اضافه کرد: خرده‌ر‌روایت بعدی در ماجرای مشاجره خانمی با مأموران گشت ارشاد و تقاضای او برای انصراف از دستگیری و انتقال دخترش به علت بیماری ساخته شد. روایت این بود که حجاب در ایران اجباری است و این، ظلم بزرگی به زنان محسوب می‌شود. امپراتوری رسانه، رخداد روز قبل از این ماجرا، یعنی حضور میلیونی زنان تهران در اجتماع بزرگ غدیر را منتشر نکرد. حتی به حضور رؤسای جمهور ترکیه و روسیه در ایران طی آن روز، هیچ اشاره‌ای نداشت و فقط جریان این مشاجره را برجسته و منتشر کرد.

وی ادامه داد: سوژه‌ بعدی، اتفاقی است که برای مهسا امینی به وقوع پیوست و بلافاصله خرده‌روایت‌هایی با مضامین ظلم، کتک‌کاری، تجاوز و… به این زن ایرانی شکل گرفت ، اما از نظر این رسانه‌ها، سوژه مهسا امینی قابلیت‌هایی داشت که می‌توانست به واسطه آن سایر محورها را نیز درگیر این جنگ ترکیبی کند. او از قوم کرد و سنی‌مذهب بود، در اوج جوانی قرار داشت و اهل یکی از شهرستان‌های کمتر برخوردار ایران بود. لذا در این سوژه، همه محورهای جنگ ترکیبی فعال شد، اعم از قومیت، مذهب، معیشت و… .

این نویسنده و پژوهشگر در ادامه به خطای محاسباتی دشمنان اشاره کرد و گفت: آنها همانند گذشته دچار خطای محاسباتی شدند و بنا به آیه «و مکروا و مکر الله والله خیر الماکرین»، طومار برنامه‌های آنها درهم پیچیده شد، اما باید آگاه بود که دشمن اصلی ما یعنی آمریکا، استراتژی‌های کلان در دو حوزه میدان و روایت‌سازی دارد و همواره به‌دنبال سوء‌استفاده از سوژه‌ها و رخدادهای داخلی است.

نظم نوین جهانی با پیشرانی جمهوری اسلامی ایران
وی ضمن اشاره به این نکته که آمریکا در کلان استراتژی خود به دنبال حفظ نظم جهانی است، افزود: ایران نیز باید در پی ایجاد نظم نوین جهانی با پیشرانی جمهوری اسلامی باشد. از طرف دیگر، همان‌گونه که کلان‌روایت آمریکا از ایران، اهریمنی و شیطانی است، کلان‌روایت ایران نیز باید همان جمله معروف امام‌ خمینی(ره) باشد که فرمود: آمریکا شیطان اکبر است. البته این مضمون باید در قالب روایت‌هایی به نسلی فعلی که ماهیت شیطانی آمریکا را کمتر لمس کرده‌اند، نشان داده شود.