سفر قریب‌الوقوع ‌آیت‌الله رئیسی به کاراکاس یک سال بعد از حضور مادورو در تهران و پس از امضای سند همکاری‌های جامع ۲۰ ساله می‌تواند جهشی در روابط رو به پیش ۲ شریک راهبردی در غرب آسیا و آمریکای لاتین تلقی شود.

۲۶ مهر ماه ۱۴۰۰ بود که آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور در دیدار «فلیکس پلاسنسیا گونسالس» وزیر امور خارجه وقت ونزوئلا، گفت که «آمریکای لاتین به خصوص ونزوئلا جزو اولویت‌های دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران است و مصمم هستیم روابط خود را با این کشورها توسعه دهیم.» حال در روزهای پایانی دو سالگی دولت سیزدهم، قرار است رئیس جمهور از روز یکشنبه ۲۱ خرداد ماه برای نخستین بار به آمریکای لاتین و سه کشور ونزوئلا، نیکاراگوئه و کوبا سفر کند. حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، امیر آشتیانی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، جواد اوجی وزیر نفت و همچنین بهرام عین‌اللهی وزیر بهداشت و درمان رئیسی را در این سفر همراهی می‌کنند.

سفر قریب‌الوقوع آیت‌الله رئیسی به کاراکاس در پاسخ به دعوت «نیکلاس مادورو» همتای ونزوئلایی او و یک سال بعد از سفر مادورو به تهران انجام می‌شود. سوم تیر ۱۴۰۰  نخستین تماس تلفنی روسای جمهور دو کشور برقرار شد و مادورو در این گفت‌وگوی تلفنی انتخاب رئیسی را به عنوان رئیس جمهوری اسلامی ایران تبریک گفت و افزود: ونزوئلا را دوست و برادر خود در مبارزات برای ساختن جهانی عادلانه‌تر و دموکراتیک‌تر بدانید. رئیسی هم با بیان اینکه توانمندی‌های اقتصادی ایران و ظرفیت‌های متنوع ونزوئلا امکان جهش مناسبات اقتصادی دوجانبه را فراهم آورده‌، افزود: اراده سیاسی ایران و ونزوئلا اجازه نخواهد تا دشمنان دو ملت به ویژه آمریکایی‌ها مانع ارتقای مناسبات همه جانبه دو کشور شوند.

پس از آن بود که «ریکاردو منندز پیریتو» معاون رئیس جمهور ونزوئلا به تهران سفر کرد تا در مراسم تحلیف آیت‌الله رئیسی شرکت کند. رئیسی  ۱۴ مرداد ماه ۱۴۰۰ در دیدار معاون رئیس جمهور ونزوئلا گفت: مصمم هستیم با برقراری روابط همه‌جانبه با کشورهای دوست و برادر مشکلات را از پیش پای مردم خود برداریم. معاون رئیس جمهور ونزوئلا نیز ضمن تبریک و تسلیم پیام نیکلاس مادورو، گفت: علاقه و دوستی ونزوئلا با مردم ایران غیرمشروط و همیشگی است و مصمم هستیم در روابط دو کشور جهش ایجاد کنیم.

نخستین دیدار وزرای خارجه ایران و ونزوئلا در دولت سیزدهم هم در نیویورک صورت گرفت. حسین امیرعبداللهیان و «فلیکس پلاسنسیا» وزیر خارجه پیشین ونزوئلا مهر ماه ۱۴۰۰ و در حاشیه هفتاد و ششمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل دیدار و گفت‌وگو کردند و امیرعبداللهیان با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران هیچ محدودیتی برای گسترش روابط با ونزوئلا ندارد، گفت دو کشور به تلاش مشترک خود برای شکست تحریم‌های ظالمانه آمریکا ادامه خواهند داد. پس از آن بود که «فلیکس پلاسنسیا» وزیر خارجه وقت ونزوئلا در ۲۶ مهر ماه ۱۴۰۰ در سفر به تهران با حسین امیرعبداللهیان دیدار و گفت‌وگو کرد. 

وزیر خارجه ایران (+) در نشست خبری مشترک با همتای ونزوئلایی گفت: توافق کردیم نقشه راه همکاری‌های ۲۰ ساله ایران و ونزوئلا را در ادامه گفت‌وگوهایمان ترسیم کنیم. قبل از پایان سال جاری میلادی کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور در تهران برگزار می‌شود. نقشه راه همکاری‌های بلندمدت دو کشور را فعال خواهیم کرد. وی گفت که نیکلاس مادورو رئیس جمهور ونزوئلا در ماه‌های آینده به ایران سفر می‌کند و در آن سفر سند همکاری ۲۰ ساله امضا خواهد شد. «فلیکس پلاسنسیا» هم در این نشست روابط ایران و کشورش را راهبردی خواند و گفت: ایران دوست راهبردی برای دولت، مردم و رئیس‌جمهور ونزوئلاست.

وزیر خارجه وقت ونزوئلا همچنین در این سفر با آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس و محسن رضایی معاون اقتصادی رئیس جمهور نیز دیدار کرد. آیت‌الله رئیسی ۲۶ مهر ۱۴۰۰ هم در دیدار وزیر امور خارجه وقت ونزوئلا، با بیان اینکه «آمریکای لاتین بخصوص ونزوئلا جزو اولویت‌های دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران است و ما مصمم هستیم روابط خود را با این کشورها توسعه دهیم»، افزود: برای توسعه مناسبات دوجانبه باید برنامه روشن و بلندمدت طراحی شود تا چشم انداز روابط به سمت تقویت حداکثری حرکت کند. وزیر امور خارجه ونزوئلا هم گفت: تدوین برنامه روابط بلندمدت دو کشور می‌تواند در تحقق این هدف موثر باشد و ونزوئلا آماده توسعه روابط درهمه زمینه‌ها با جمهوری اسلامی ایران است.

۱۳ آذر ۱۴۰۰ نیز روسای جمهور دو کشور مجددا تلفنی گفت‌وگو کردند و رئیسی روابط ایران و ونزوئلا را راهبردی خواند و گفت: روابط کنونی دو کشور باید در دولت جدید ایران افزایش یابد.

دوم اسفند ۱۴۰۰ نیز آیت‌الله رئیسی در حاشیه ششمین نشست مجمع سران کشورهای صادر کننده گاز در دوحه در دیدار «فلیکس پلاسنسیا گونسالس» وزیر خارجه وقت ونزوئلا با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران برای گسترش همکاری‌ها و تعاملات با ونزوئلا در زمینه‌های مختلف برنامه دارد، افزود: آمادگی داریم تا در تغییر شرایط اقتصادی ونزوئلا به نفع مردم در کنار این کشور باشیم. رئیس جمهور خاطرنشان کرد: ارتباط با کشورهای منطقه آمریکای لاتین در دولت سیزدهم متفاوت و به مراتب بهتر از گذشته برای رسیدن به افق‌های جدید همکاری دنبال می‌شود. در این دیدار تفاهمنامه انتقال تکنولوژی و همکاری مشترک در زمینه نفت و گاز بین ایران و ونزوئلا در حضور آیت‌الله رئیسی از سوی وزیر نفت ایران و وزیر امور خارجه ونزوئلا به امضا رسید.

* نخستین سفر مادورو به تهران در دولت سیزدهم

و در نهایت نیکلاس مادورو رئیس جمهور ونزوئلا برای نخستین بار در دولت سیزدهم بعدازظهر جمعه ۲۰ خرداد ماه ۱۴۰۱ وارد تهران شد. سفری که به امضای سند همکاری‌های جامع راهبردی ۲۰ ساله بین ایران و ونزوئلا انجامید. نیکلاس مادورو صبح شنبه ۲۱ خرداد در مجموعه سعدآباد مورد استقبال رسمی آیت‌الله رئیسی قرار گرفت. مادورو همچنین در این سفر به دیدار مقام معظم رهبری رفت و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار رئیس‌جمهور ونزوئلا با اشاره به ایستادگی ایران و ونزوئلا در مقابل آمریکا تأکید کردند: تجربه موفقیت‌آمیز دو کشور نشان داد تنها راه مقابله با این فشارها مقاومت و ایستادگی است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با استقبال از امضای سند همکاری ۲۰ ساله بین ایران و ونزوئلا گفتند: لازمه همکاری‌های بلندمدت پیگیری توافقات و به سرانجام رساندن آنها است. همزمان با سفر مادورو دومین کشتی نفتکش آفراماکس ساخت شرکت صنعتی دریایی ایران (صدرا) با حضور آیت‌الله رئیسی و نیکلاس مادورو تحویل ونزوئلا شد. آیت‌الله رئیسی در این باره گفت: تحویل نفتکش ۱۱۳ هزار تنی ساخته شده توسط مهندسان و صنایع کشتی‌سازی ایران به ونزوئلا، نمونه‌ای از ظرفیت‌ها و توانمندی بالای ایران در صدور خدمات فنی و مهندسی به جهان و اثبات کارآمدی الگوی اقتصاد مقاومتی است. 

* وقتی ونزوئلا برای ایران بنزین فرستاد

در این میان «حجت‌الله سلطانی» سفیر ایران در کاراکاس هم خرداد ۱۴۰۱ در گفت‌وگویی با پایگاه دفتر حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری، به مناسبات نزدیک ایران و ونزوئلا اشاره کرد و گفت: روابط سیاسی به‌ صورت کامل بین دو کشور برقرار است و در سایه این روابط در خیلی از جاها دو کشور در بزنگاه‌ها و در سازمان‌ها، مجامع بین‌المللی و در روابط دوجانبه به همدیگر کمک کردند. وقتی در سال‌ ۲۰۰۹، بوش پسر، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا ارسال سوخت و بنزین به ایران را تحریم کرد، ونزوئلا برای ایران بنزین فرستاد. زمانی که آمریکا فشار می‌آورد که دولت مادورو را غیرقانونی و نامشروع جلوه بدهد، جمهوری اسلامی ایران با تمام توان در سازمان‌ها و محافل بین‌المللی از دولت ونزوئلا حمایت کرد و همیشه با مواضع قاطع خودش از دولت مشروع آقای مادورو حمایت می‌کند.
وی به اعزام نفتکش‌های حاوی بنزین ایران در سال ۲۰۲۰ به ونزوئلا اشاره کرد و افزود: در آن مقطع چند ناو جنگی آمریکا در دریای کارائیب و در نزدیکی ونزوئلا حضور داشتند و اغلب تحلیلگرها از جمله بعضی از مقامات آمریکایی به‌صورت غیرمستقیم هشدار می‌دادند نسبت به اینکه اگر نفتکش‌ها به‌سمت ونزوئلا حرکت کنند، می‌تواند اتفاقی برایشان بیفتد. تصمیم بسیار سختی برای کشور بود و لحظه سرنوشت‌سازی برای ونزوئلا بود. در آن مقطع، جمهوری اسلامی ایران با قاطعیت، با شجاعت و با شهامت تمام تصمیم گرفت که در دفاع از آزادی عمل و استقلال رأی خودش، در کنار همبستگی که با دولت و ملت ونزوئلا دارد این نفتکش‌ها را اعزام کند. به لطف خدا کشتی‌ها و نفتکش‌های ما به سلامت به ونزوئلا رسیدند و مأموریت‌ خودشان را انجام دادند. 

در این میان، نهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ونزوئلا ۲۳ و ۲۴ آبان ۱۴۰۱ در تهران برگزار شد. کاراکاس هم ۲۳ تا ۲۷ شهریور ۱۴۰۱ میزبان «نمایشگاه علمی، فناوری و صنعتی ایران و ونزوئلا» بود. علاوه بر این، ونزوئلا آذر ماه ۱۴۰۱ نیز به قطعنامه شورای حقوق بشر سازمان ملل علیه ایران رای منفی داد.

پس از آنکه «ایوان خیل پینتو» به عنوان وزیر خارجه جدید ونزوئلا منصوب شد، حسین امیرعبداللهیان شامگاه شنبه ۱۷ دی ماه ۱۴۰۱ در تماس تلفنی با او انتصابش به عنوان وزیر امور خارجه جدید ونزوئلا را تبریک گفت و ابراز امیدواری کرد با همکاری و تلاش دو طرف، شاهد گسترش بیش از پیش روابط دو کشور در همه زمینه‌ها باشیم. وزیر امور خارجه جدید ونزوئلا نیز ایران و ونزوئلا را دو شریک مهم در عرصه بین‌المللی خواند. وی از برگزاری موفق کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور ابراز خرسندی کرد.

در این میان اخباری مطرح شد درباره نزدیکی آمریکا و ونزوئلا و در همین خصوص نیز آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی ۱۸ دی ماه ۱۴۰۱ در دیدار سفیر جدید ونزوئلا در تهران یادآور شد: تمایل امروز آمریکایی‌ها برای نزدیکی به ونزوئلا نه از سر دوستی، بلکه ناشی از نیاز این کشور به منابع انرژی است.

بینکه گفت‌وگوی سازنده‌ای با همتای ایرانی در ژنو داشته، گفت که روابط‌ این کشور با ایران در بهترین شرایط قرار دارد.

وزیر خارجه ونزوئلا ۱۲ اسفند ۱۴۰۱ در مصاحبه‌ای با المیادین با بیان اینکه همکاری تنگاتنگی بین ایران و ونزوئلا در جریان است، گفت که ایران متحد دیرینه ونزئلا به شمار می‌رود.

پس از توافق اخیر بین ایران و عربستان برای از سرگیری روابط دیپلماتیک، وزیر خارجه ونزوئلا در ۲۱ اسفند ۱۴۰۱ در بیانیه‌ای ابراز امیدواری کرد توافق حاصل شده بین جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی راهی برای تقویت صلح و امنیت منطقه‌ای باشد. در این بیانیه آمده بود: مردم و دولت بولیواری امیدوارند توافق حاصل شده بین جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی راهی برای تقویت صلح و امنیت منطقه‌ای و گامی فراتر در ایجاد جهانی چندمرکزی و چند قطبی باشد. 

۳۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ هم حسین امیرعبداللهیان و «ایوان خیل پینتو» وزیر خارجه ونزوئلا در خصوص آخرین روند تحولات روابط روبه رشد دوجانبه و موضوعات مورد علاقه تلفنی گفت‌وگو کردند. در این گفت‌وگو طرفین ابراز امیدواری کردند با تلاش هماهنگ دو کشور نسبت به  گسترش و تقویت همکاری‌ها و افزایش تماس‌ها گام‌های جدی و سازنده‌ای بردارند.

در همین ارتباط «مریم حق روستا» کارشناس مسائل آمریکای لاتین در گفت‌وگو با نورنیوز عنوان کرد: در صورتی که بتوانیم در ونزوئلا حضور موفقی داشته باشیم این کشور می‌تواند نقطه ارتباطی ایران با دیگر کشورهای آمریکای لاتین باشد. موقعیت استراتژیک این کشور در شمال آمریکای لاتین و دسترسی آسان به کارائیب و اقیانوس اطلس اهمیت قابل توجهی به آن می‌بخشد. ونزوئلا به لحاظ جغرافیایی بیش از حد به آمریکا نزدیک است و سال‌ها حیاط خلوت این ابرقدرت محسوب می‌شد. منابع نفتی بزرگی که ونزوئلا دارا است، موقعیتی استراتژیک به این کشور بخشیده و با توجه به سیاست ضد امپریالیستی ونزوئلا، یکی از دلایلی است که ایالات متحده را نگران کرده و سعی در براندازی دولت بولیواری دارد و از مداخلات همیشگی دست برنمی‌دارد.

در این میان، نیکلاس مادورو ۱۵ خرداد سالجاری به عربستان سعودی سفر کرد. خبرگزاری رویترز در این باره نوشت که رئیس جمهوری ونزوئلا یکی دیگر از دشمنان ایالات متحده است که از عربستان سعودی بازدید می‌کند، زیرا عربستان در حال بازسازی روابطش بدون رضایت و تأیید آمریکا متحد دیرینه‌ خود است.