به همت اداره توسعه فرهنگ سلامت و شهرداری منطقه چهار با همکاری خیریه سلام وابسته به بیمارستان فوق‌تخصصی کودکان امام حسین (ع) اصفهان و با حضور پزشکان متخصص و فوق‌تخصص مرتبط با دیابت، اولین نشست از سلسله‌نشست‌های علمی سپهر سلامت با موضوع دیابت برگزار شد.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری شهید یاران؛ مهین هاشمی‌پور در این نشست که در سالن اجتماعات خانه کرامت باغ غدیر برگزار شده بود، با اشاره به تأثیرات ورزش بر دیابت اظهار کرد: ورزش در بالابردن اعتمادبه‌نفس کودکان دیابتی بسیار مؤثر است و از نظر جسمانی نیز آنها را سالم می‌کند.
این فوق‌تخصص غدد اطفال ادامه داد: ورزش برای این کودکان میزان قند را کنترل می‌کند و چربی خون آنها پایین می‌آورد و جلوی بیماری‌های قلبی عروقی را می‌گیرد.
وی با بیان اینکه این کودکان حتی ورزش‌های قهرمانی هم می‌توانند انجام دهند تأکید کرد: البته این کودکان نباید بیشتر از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه ورزش کنند و برای هر ۳۰ دقیقه ورزش اضافه باید کربوهیدرات مصرف کند و قند خونش هم بین ۹۰ تا ۲۵۰ میلی‌گرم حفظ کند البته بهتر است ۱۵۰ تا ۲۰۰ حفظ کند و قبل از اینکه بخواهد ورزش کند یک ساعت قبل از ورزش قند خون را چک کندو در طول ورزش اگر ورزشی که انجام می‌دهد طولانی است هر ۳۰ تا ۴۵ دقیقه یک‌بار باید قند را چک کند و کربوهیدرات ساده مصرف کنند؛ مانند آب‌میوه و به یاد داشته باشد وقتی ورزش او تمام شود خطر افت قند خون هست و دو بار به فاصله دو ساعت باید قند آزمایش شود و سپس ۲۴ تا ۴۸ ساعت خانواده باید مواظب قند خون کودک خود باشند.
هاشمی‌پور ابراز کرد: در زمان ورزش بهتر است که انسولین را در شکم یا در ناحیه باسن بزنند و اگر قند کودکان در ۲۴ ساعت گذشته قبل از ۵۰ بوده نباید ورزش کند و اگر هنگام آغاز ورزش زیر ۹۰ بود، نباید ورزش کنند و اگر بالای ۲۵۰ است نباید ورزش کند و اگر فشارخون، مشکل چشمی و زخمی در پا دارد اجازه ورزش‌کردن ندارد اگر با قند بالا بخواهد ورزش کند ابتدا با زدن انسولین قند را پایین بیاورد و بعد از یک ساعت ورزش کند، اگر ورزش حرفه‌ای می‌خواهد انجام دهد باید درصد دوز میزان انسولین را با مشاوره با پزشک غددش کمتر بزند و ورزش کند.
وی عنوان کرد: کلاً اگر بچه فعالیت ورزشی در سه ساعت اول بعد از غذا داشته باشند تقریباً دو واحد کربوهیدرات مصرف کند؛ ولی اگر بعد از سه ساعت باشد، یک واحد کربوهیدرات کافی است و اگر بخواهد قبل از ناهار ورزش کند
باید انسولین نورپید دوزش را کم کند و اگر بخواهد قبل از صبحانه ورزش کند انسولین صبح و ظهرش را باید کمتر بزند.
فوق‌تخصص غدد اطفال ادامه داد: بهتر است که در شب ورزش انجام ندهند؛ زیرا در شب خطر افت قند زیاد است و خطرناک بنابراین ورزش هنگام عصر به بعد و در غروب خوب نیست و اگر هم عصر ورزش کرد باید انسولین پایه شب را کم کند و حتی شاید لازم باشد کربوهیدرات اضافه در شب استفاده نمایند.
وی در مورد حضور این کودکان در اردوهای دانش‌آموزی اظهار کرد: اگر بچه می‌خواهد به اردو برود، قندش را باید قبل و حین اردو چک کند و باید دستگاه تست قند و نوار و سوزن تست اضافه، بطری آب، انسولین، آب‌قند و آب‌میوه و میوه خشک و مغزیجات، عسل به همراه داشته باشد شماره تماس پدر و مادر در دسترس باشد بهتر است کارت شناسایی دیابت به همراه داشته باشد.
هاشمی‌پور اضافه کرد: بهترین زمان برای ورزش این است که صبح ناشتا ورزش نکند یا چهار ساعت بعد از تزریق انسولین ورزش نکند و هر به‌ازای هر ۲۰ تا ۳۰ دقیقه ورزش که انجام می‌دهد یک واحد کربوهیدرات ساده مانند آب‌میوه در حد. ۵۰ سی سی بخورد و نیم ساعت بعد از پایان ورزش قند خون را چک کنند.
وی گفت: بهتر است که کودکتان میزان قند را در حین ورزش بنویسد بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ حفظ کنند.
فوق‌تخصص غدد اطفال تأکید کرد: بعد از اینکه ورزش کرد بلافاصله حمام یا دوش آب گرم نگیرد؛ چون ممکن است میزان قند وی بیشتر پایین بیاید.
همچنین ندا مستوفی زاده در مورد قند هدف، میزان قند خون ناشتا برای بچه‌های که در سنین پایین یعنی زیر پنج سال هستند میزان قند خون ناشتا از ۱۰۰ تا ۱۵۰ در نظر گرفته می‌شود و در بچه‌های که در سنین بالاتری قرار دارند از ۸۰ تا نهایتاً ۱۲۰ در نظر گرفته شود.
فوق‌تخصص غدد اطفال با تأکید بر اینکه ما انتظار داریم بیماران دیابتی حداقل بین سه تا شش ماه یکبار حتماً به فوق‌تخصص غدد مراجعه داشته باشند گفت: وقتی به ما مراجعه کنند یک سری آزمایش‌های دوره‌ای مانند تیروئید و…. را برای آن‌ها انجام
می‌دهیم و توصیه معاینه چشم و کلیه بعد از ۲ سال از شروع دیابت می‌شود و از نظرهای مختلف مورد ارزیابی‌های دوره‌ای قرار می‌گیرند.
با کارشناس دیابت هم از جهت کنارآمدن با بیماری و کنترل رفتارهای خود و اصول کنترل قند خون مشاوره داشته باشند و در صورت نیاز به روان‌شناس مربوط مراجعه کنند
وی در ادامه به این سؤال پاسخ داد که بیماری که دارای دیابت هست اگر هم زمان دچار بیماری دیگری بشود چه باید برای بچه
بکند؟ وی در پاسخ به این سؤال اظهار کرد: تنظیم قند در روزهای بیماری مخصوصاً کودکانی که سن کمتری دارند مهم است چک قند بیشتر الزامی است؛ زیرا ممکن است به علت بیماری به وجود آمده دچار افت قند شوند و در روزهای بیماری پدر و مادر باید قند خون فرزند خود را در فواصل بیشتری یعنی هر چهارتا ۶ ساعت یکبار چک کنند.
مستوفی زاده تأکید کرد: به‌هیچ‌وجه در دوران بیماری نباید مصرف انسولین قطع شود؛ بلکه باید میزان آن را تنظیم کنند و
مایعات بیشتری مصرف شود و اگر قند بالابود مایعات که حاوی قند نباشند مصرف کنند.
میزان قند خون پایین در افراد دیابتی زیر ۷۰ است، در نوع افت قند خفیف این گونه است که اگر فرد دیابتی در سنی باشد که بتواند مدیریت کنترل قند خود را داشته باشد در زمان افت قند نیازی به کمک دیگران نداشته باشد می‌گوییم دچار افت قند خفیف شده است؛
ولی اگر فرد در این شرایط نیاز دارد که از فرد دیگری کمک بگیرد می‌گوییم این فرد دچار افت قند متوسط شده است.
وی با بیان اینکه طیف وسیعی از درمان‌های جدید برای بیماران دیابتی در حال انجام است گفت: در این زمینه یک سری
داروهای خوراکی هستند که در حال آزمودن است و یک سری داروهای تزریقی نیز هست که بیشتر برای درمان دیابت
. نوع دو استفاده می‌شود، پیوند سلول‌های بنیادی و پیوند پانکراس مصنوعی از روش‌های جدید درمان هستند که در حد فعلاً تحقیق و آزمایش است
در ادامه این نشست علمی مریم عارف گفت: دیابت در واقع این گونه که در جامعه مطرح می‌شود نیست و کسی که دیابت دارد می‌تواند همه‌گونه غذایی بخورد؛ ولی میزان آن باید تحت کنترل باشد و برنامه‌ریزی داشته باشد.
مشاور تغذیه و رژیم‌درمانی و مدرس دیابت ادامه داد: برای افراد مبتلا به دیابت نوع یک رژیم غذایی خاصی وجود
ندارد و هیچ محدودیت غذایی ندارند و تفاوتی با سایر افراد ندارد.
عارف دو اصل تنوع و تعادل را به‌عنوان پایه‌های تغذیه معرفی کرد و افزود: افراد و کودکان مبتلا به دیابت نیز باید به
این دو اصل توجه داشته باشند که از تمام گروه‌های غذایی به تنوع و تعادل می‌توانند دریافت کنند باتوجه‌به نیاز بدنشان و بر حسب نوع دیابت و سن خود تغذیه لازم را داشته باشند.
وی ابراز کرد: تغذیه در پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع ۲ نقش اساسی دارد و افرادی که مبتلا به دیابت هستند اگر وزن خود را تا هفت درصد کاهش دهند، تا حد بسیار زیادی می‌توانند جلوی ابتلا به نوع دوم دیابت را بگیرند.
این کارشناس تغذیه تأکید کرد: در رژیم غذایی نان‌هایی که دارای سبوس هست مصرف شود و از گوشت‌های قرمز کمتر استفاده شود.
در ادامه این نشست فاطمه ناظم‌الرعایا نیز با بیان اینکه بسیاری از مشکلات جسمی ما روی روان ما تأثیر می‌گذارد و بسیاری از مشکلات روانی ما بر جسم ما تأثیرگذار است گفت: به همین جهت خانواده‌های دیابتی به دلیل بیماری جسمی که فرزندانشان دارند به روان‌شناس‌ها مراجعه می‌کنند تا راهنمایی‌های لازم را در زمینه چگونگی برخورد با کودکان و نوجوانان به آنها داشته باشیم.
این دانشجوی دکترای روان‌شناسی بیان کرد: افرادی که با تاب‌آوری خواسته‌های خود را به تأخیر می‌اندازند زندگی
موفق‌تری دارند و یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها مهارت حل مسئله است و کسانی که این توان را داشته باشند به‌راحتی می‌توانند مشکلات زندگی خود را حل کنند.

خبرنگار: الهام خانی