این روزها اگر در سطح شهر دنبال نان باشید، متوجه میشوید که بسیاری از نانواییها فروش نان کنجدی را بهانهای برای گران فروشی نان کردهاند، از سوی دیگر کمفروشی نان و کاهش وزن چانه از سوی برخی شاطران، از دیگر مشکلاتی است که مردم با آن دست و پنجه نرم میکنند.
دولت با پرداخت یارانه به نان میخواهد مردم نان ارزان به سفره ببرند اما عدهای از نانوایان کام مردم را از این شیرینی محروم کردهاند، بسیاری از نانواها با پاشیدن چند دانه کنجد روی نان، آن را ۲ الی ۳ برابر قیمت مصوب، به مشتری میفروشند، البته این پایان کار نیست، در برخی از نانواییها فقط نان کنجدی عرضه میشود و مشتری مجبور است که فقط نان کنجدی گران بخرد و یا اگر وسعش نمیرسد، سراغ نانوایی دیگری برود.
دولت در کنار نان معمولی، برای نانواییها قیمت نان کنجدی یک رو و دو رو را هم تصویب و ابلاغ کرده است اما برخی نانواییها که تعدادشان هم کم نیست، به این نرخ های مصوب توجهی ندارند و نان کنجدی یک رو را به قیمت دو رو میفروشند و یا وزن کنجدی که باید روی نان بریزند را اصلا رعایت نمیکنند؛ دولت برای راحتی مردم شرایطی فراهم کرده است که به اختیار ارزش افزوده به نان مصرفی خود اضافه کنند، اما این نانواها اختیار را به اجبار تبدیل کردهاند.
مشکل دیگری که متقاضیان نان را آزار میدهد فروش نان بدون صف به کسانی است که نان کنجدی بزرگ یا دو رو درخواست میکنند، این مسئله به ویژه در مناطق جنوبی شهر که صفهای طویل برای خرید نان وجود دارد، بارزتر است.
مشاهدات خبرنگار فارس از صفهای نانوایی در منطقه جنوب تهران حاکی است که به عنوانه مثال در یک نانوایی سنگکی حداقل ۲۰ نفر در صف ایستادهاند و تمایلی به خرید نان کنجدی به علت گران بودن آن ندارند، اما نانوا با هر ترفندی نان کنجدی گران به آنها می فروشد. این نانوا نان های کنجدی آماده را روی میز گذاشته و به هر نحوی پخت نان معمولی را با تاخیر انجام میدهد اما همیشه نان کنجدی آماده دارد، کسانی که نان کنجدی میخواهند بدون ایستادن در صف میتوانند نان بگیرند، معمولا این افراد که نان بدون صف میخواهند، برخی کسبه منطقه و افراد دارای تمکن مالی بیشتر در منطقه هستند و نانواها هم چنین شرایطی را برای آنها با تضییع حق مردم، ایجاد میکنند، مردم عادی مجبورند ساعتهای بیشتری در صف بمانند به علاوه آنچه مهم است تضییع حق افرادی است که با نجابت در صف ایستاده اند.
* کم فروشی برخی نانواییها/ مردم از ضرورت فروش کیلویی نان میگویند
در کنار تخلفاتی که ذکر شد، وزن چانه نان در برخی نانواییها روز به روز کم میشود که همواره مورد گلایه مردم است، این کاهش وزن، کاملا مشهود است و بدون اینکه حتی نان وزن شود، حجم نان کاملا نشان از کاهش وزن خمیر آن دارد.
در این باره، یک زن میانسال در صفِ یکی از همین نانواییهای جنوب شهر، به خبرنگار فارس گفت: پیش از این روزانه برای خانوادهام حدود ۸ عدد نان لواش میخریدم، اما اکنون مجبورم ۱۴ عدد بخرم، واقعاً لواش ها یک لقمه شده است و نظارت چندانی هم بر وزن نان و نانواییها نیست.
در یکی دیگر از نانواییها هم مردم اغلب گلایه از کوچک شدن نان بربری دارند و میگویند وزن و حجم آنها به شدت کم شده است، یکی از افراد میانسال همین صف میگوید: زمانی نانواها ترازوی را مقداری سنگینتر به نفع مشتری میکردند و میگفتند باید حلال و حرام رعایت شود، مبادا یک ذره وزن نان کم شود که کم فروشی است و خداوند در قران به کم فروشان هشدار داده است «ویل للمطففین وای بر کم فروشان».
به گفته این بازنشسته آموزش و پرورش، اکنون متاسفانه در خیلی از این نانواییها ترازویی وجود ندارد آنها طبق تجربه و ذهنیت خود وزن چانه نان را تشخیص می دهند و معلوم است که خطا خواهند کرد.
صحبتهای ما با مشتریها که در یک نانوایی چند منظوره انجام میشود، ادامه دارد، یکی از مشتریها به نانهای سنگک و بربری که در این نانوایی پخت میشود، اشاره می کند و میگوید: همانطورکه می بینید هیچکدام از شاطرها ترازو ندارد و چانه را تقریبی بر می دارند، برخی هم که ترازو دارند کفه ترازو پر از آرد است که وزن چونه کمتر میشود.
اغلب خریداران نان معتقد بودند باید نان به صورت کیلویی و وزنی فروخته شود تا هیچ اجحافی صورت نگیرد.
* فروش وزنی نان راهکار مقابله با کمفروشی
راهکار مقابله با این کم فروشیها که اتفاقا از طرف مردم هم مطرح و در سامانه «فارس من» خبرگزاری فارس هم ثبت شده است و کارشناسان هم بر آن اعتقاد دارند «فروش وزنی نان» است، در این صورت نانواها نمیتوانند کم فروشی کنند؛ با وجود اینکه این راهکار همواره از سوی مردم مطرح میشود اما متاسفانه هنوز در کشور اجرایی نشده است.
در کنار چنین مشکلاتی که مردم در خرید نان دارند، نظارت بر این نانواییها باید بسیار دقیقتر باشد، برخی بازرسان سازمانهای مسئول نظارت ضعیفی بر نانواییها دارند و همین نبود نظارتها یا نظارتهای ضعیف است که موجب شده است نانواها جرات کنند چنین خطاهای فاحشی را در معرض دید هزاران نفر در روز انجام دهند.
دولت همه تلاش خود را انجام داده است تا با پرداخت یارانه به نان، این قوت غالب مردم به قیمت ارزانتری دست آنها برسد اما نانواهایی که تعدادشان هم این روزها کم نیست، با کمفروشی و اجحاف در حق مشتری، حلاوت این کار را در کام مردم تلخ کرده اند.
Sunday, 27 October , 2024