در این گزارش قرار است کمی به عقب برگردیم. از ماجرای این روزها و التهاب و اتفاقات پیش آمده بگذریم. از تحلیل رفتار برخی نوجوان‌ها در اغتشاشات هم عبور می‌کنیم. اصلاً قرار نیست آشوب‌های اخیر، رفتار لیدرها و نقش رسانه‌های بیگانه و آتشی که در هیزم اغتشاشات ریختند را بررسی کنیم. می‌خواهیم از عقبه این آشوب‌ها بگوییم اما از عمکرد گشت ارشاد و نقدهایی که به رویکرد آن‌ها وارد بود هم می‌گذریم. بر می‌گردیم به ماه‌ها و حتی سال‌های قبل. این گزارش قرار است به بررسی ریشه‌ای اتفاقات اخیر در حوزه‌ای خاص به نام پوشش بانوان بپردازد.

به گزارش پایگاه خبری شهیدیاران، گروه زندگی: در این گزارش قرار است کمی به عقب برگردیم. از ماجرای این روزها و التهاب و اتفاقات پیش آمده بگذریم. از تحلیل رفتار برخی نوجوان‌ها در اغتشاشات هم عبور می‌کنیم. اصلاً قرار نیست آشوب‌های اخیر، رفتار لیدرها و نقش رسانه‌های بیگانه و آتشی که در هیزم اغتشاشات ریختند را بررسی کنیم. می‌خواهیم از عقبه این آشوب ها بگوییم اما از عمکرد گشت ارشاد و نقدهایی که به رویکرد آنها وارد بود هم می‌گذریم. بر می‌گردیم به ماه‌ها و حتی سال‌های قبل. این گزارش قرار است به بررسی ریشه‌ای اتفاقات اخیر در حوزه‌ای خاص به نام پوشش بانوان بپردازد.در همین راستا نیز کمپینی با عنوان « ازهنرهای ایرانی در طراحی لباس‌ها استفاده کنیم» توسط مخاطبان فارس ثبت شده است.

*پوشش؛ جرقه همه اتفاقات اخیر

قطعاً خاطرتان هست که جرقه همه اتفاقات اخیر، «پوشش بانوان» بود، مدت‌ها بود در سطح جامعه با مشکل پوشش‌های نامتعارف و عجیب و غریب، معضل مانتوهای جلوباز و چالش‌های حوزه پوشاک در میان قشرنوجوان و جوان مواجه بوده و هنوز هم هستیم. در یک سال گذشته در همین سامانه فارس من، مردم مذهبی و بعضاً غیرمذهبی ده ها کمپین ثبت کرده بودند با این موضوع که ما مانتوی مناسب در فروشگاه‌ها پیدا نمی‌کنیم. چرا بر اوضاع پوشش و مانتوها نظارت نمی‌شود؟ چرا روز به روز بی حجابی بیشتر می‌شود. یک کاری کنید!

*وقتی همه خواب بودند

حرف زیاد است اما به نگاه بسیاری از جامعه شناسان و کارشناسان فرهنگی، اوضاع امروز نتیجه کم کاری ۲۳ نهادی است که در حوزه حجاب و عفاف و فرهنگ سازی برای حجاب و عفاف مسئولیت داشتند و مسئولیتشان را درست انجام ندادند.

اگر غربی‌ها یک روز با ضرب و زور رضا خان حجاب از سر زنان ایرانی می‌کشیدند، در سال‌های اخیر، با جنگ تبلیغی در همان مسیر حرکت کردند. اینجا یک امّای بزرگ وجود دارد؛ اینکه هر چقدر غربی‌ها در این حوزه با انگیزه و با صرف هزینه‌های گزاف وارد شدند، در داخل شاهد خواب‌خوش و غفلت و کم‌کاری خطرناک بسیاری از مسئولان و نهادهای مربوطه بودیم. این یک ادعا نیست. واقعیت دارد. نمونه واضح آن هم ناکامی متولیان حوزه مد و لباس در ایران است.

البته بد نیست یک پرانتز هم وسط این نقد وانتقادها باز شود تا بگوییم در این که عموم زنان ایرانی معتقد به حجاب هستند و همان‌طور که چکمه سربازان رضاخان نتوانست حجاب آنها را بگیرد هجمه فرهنگی امروز هم آنها را از حجاب دور نمی‌کند، شکی نیست، اما نباید از این واقعیت غافل شد که در سال‌های گذشته، طرف مقابل با جدیت از راه‌های مختلف مشغول تلاش برای ترویج بی‌حجابی و حیازدایی در جامعه بود.

• جماعتی غفلت کردند و گشت ارشاد را جلو انداختند

اگر به حوزه مُد و لباس در چند سال گذشته توجه کنید، می‌بینیم که  تا همین چند ماه قبل هر روز یک مد جدید وارد بازار پوشاک می‌شد. یک روز مانتوی جلوباز، یک روز مانتوی حریر شیشه‌ای. یک روز شلوار پاره و زاپ دار، طوری که بسیاری از دخترخانم‌ها و حتی بانوان مانتویی که به پوشش متعارف تقید داشتند پس از مراجعه به فروشگاه‌های مختلف مانتو چاره‌ای جز انتخاب مانتوهای جلوباز نداشتند.

متولیان فرهنگی و مسئولان حوزه مد و لباس آن وقت که باید هوشیار می‌بودند و با سیاست‌های درست و دقیق، بازار مد و لباس را به دست می‌گرفتند، در خواب زمستانی بودند و وقتی مد جدید که کاملاً مغایر فرهنگ و ارزش‌های حاکم بر جامعه ما بود وارد بازار می‌شد و بر تن دختران می‌رفت، صدای همه در می‌آمد و ای وای و هی وای سر می‌دادند و گشت ارشاد را جلو می‌انداختند.

*مدهای جدید واردتی و مزون‌های زیرزمینی و مانکن‌های خیابانی

موضوع را با یک مثال برایتان روشن می‌کنیم. می دانید جدیدترین مدهای لباس چطور وارد بازار می‌شد و هنوز هم می‌شود؟ نتیجه بررسی‌ها، گزارش‌های میدانی و گفت و گو با مسئولان اتحادیه پوشاک مشخص می‌کند که در غمومنیدمانی‌اش را بگوییم؛ خیلی کم گذاشته‌ایم. طراحی لباس، جزو رشته‌های دانشگاهی است که سال‌هاست در دانشگاه‌های هنر دانشجو می‌پذیرد و هر سال تعدادی فارغ التحصیل طراحی به جمع طراحان اضافه می‌شوند. اما چند درصد فارغ التحصیلان رشته طراحی لباس قادر به طراحی لباس‌ها و مانتوهایی هستند که قابلیت تجاری سازی را داشته باشد؟ عضو هیات مدیره اتحادیه پوشاک در این رابطه به نکات مهمی اشاره می‌کند و می‌گوید: «دغدغه آموزش در مراکز علمی ما چه دانشگاه چه هنرستان، با واقعیت‌های جامعه‌مان همخوانی ندارد. دانشگاه‌های ما آنطور که باید دغدغه‌ای برای پرورش یک طراح متخصص ندارند. دانشجوهای طراح با واقعیت بازار آشنا نیستند. فارغ التحصیل می‌شوند و بدون دانش و آگاهی در خصوص نیاز بازار وارد جامعه می‌شوند. طراحی می‌کنند، تولید کننده هم طرح‌هایشان را رد می‌کند و نمی‌پسندد. خود من در اتحادیه پوشاک بارها و بارها طراحان را به تولیدکننده‌ها معرفی کردم اما متاسفانه هیچ کدام، کار طراحان را نپسندیدند.»

*چطور مد ایرانی اسلامی بسازیم؟

اما چه می‌توان کرد و چه باید کرد؟ چطور می‌توان صنعت مد و لباس ایران را از این بلاتکلیفی نجات داد؟ چه باید کرد برای سد کردن مسیر ورود مدهای جدید وارداتی که گفتیم با چه نیتی به بازار پوشاک بانوان تزریق می‌شود و چه عواقبی را به جامعه‌مان تحمیل کرده‌اند! «ما می‌توانیم و باید مد ایرانی- اسلامی داشته باشیم.» این پاسخ عضو هیات مدیره اتحادیه پوشاک و از قضا پاسخ فردی است که به گفته خودش سال‌ها در این حوزه مطالعه کرده است. امیرمعزز می‌گوید: «این روزها همه کشورها در حال مدسازی در حوزه پوشاک هستند. در کشور ما اقوام مختلف با لباس‌های زیبای محلی وجود دارند که طراحان می‌توانند با ایده گرفتن از آن لباس‌ها و تلفیق آن با مد روز، مدایرانی بسازند؛ مانتوهایی که نوجوان و جوان ایرانی برای آن سردست بشکند. الان بسیاری از کشورها در حال مدسازی و local یا همان محلی کردن مدهای لباسشان هستند.»

*از خواب زمستانی بیدار شوید و به داد صنعت مد و لباس برسید

البته در الهام گرفتن و استفاده از لباس محلی در استایل مدرن به روز در میان طراحان لباس اختلاف نظرهایی هم وجود دارد. به هر حال زمان در حال گذر است و جامعه و زندگی اجتماعی هم تغییر می‌کند. پس عجیب نیست که لباس پوشیدن هم دست‌خوش تغییراتی شود و چه بهتر که ما در همین تغییرات، از لباس‌های محلی و ارزش‌های حاکم بر جامعه‌مان الهام بگیریم و با یک تیر چند نشان بزنیم.

این را هم بگوییم که تغییر ذائقه و روی آوردن به مد، فقط خاص کشور ما نیست.اما در بسیاری از کشورها برای آن چاره‌ای اندیشیده‌اند. بسیاری از فرهنگ‌ها در سراسر جهان لباس محلی دارند که به هزاران سال قبل بر می‌گردد و طراحانی هستند که از میراث قدیمی کشورهایشان الهام گرفتند.  آسیه Asiya Bareeva یکی از این طراحان مدنوظهور در روسیه است که از آیین‌هایی مثل اسلام و لباس‌های محلی که از قدیم در کشورش وجود داشته الهام گرفته و در طراحی و کارهای خودش از گلدوزی‌ها و چاپ‌های خارق‌العاده‌ استفاده می‌کند. لباس‌های طراحی شده این طراح خلاق، طرفداران بسیاری در میان قشر جوان کشورش دارد.

از این نمونه‌ها کم نیستند. Hwang Yi-seul یک طراح کره‌ای است که طراحی‌های خاصی روی لباس محلی کره‌ای‌ها انجام داده است. این طراح جوان که حسابی معروف شده، با ایجاد یک چرخش روی این لباس‌ها سعی کرد که آن‌ها را زنده نگه‌دارد. یک طراح ژاپنی هم کیمونو؛ لباس محلی و قدیمی ژاپن را با استفاده از رنگ‌های جسورانه و برش‌های خاص به روز می‌کند و حالا لباس هایی که توسط او طراحی و دوخته شده در کشور ژاپن با اقبال عمومی از نسل جوان همراه شده است.

با همه این تفاسیر امیدواریم اتفاقات این روزها بهانه‌ای شود برای آنکه مسئولان و متولیان حوزه مد و لباس کشور از خواب زمستانی بیدار شوند و با بهره از تجربه کشورهای دیگر به داد صنعت مد و لباس کشور برسند