مدیریت جهادی

بسم الله الرحمن الرحیم.
عنوان مقاله: مدیریت جهادی🌹🌸
مقدمه:
رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله العظمی خامنه ای دامت برکاته از سال های گذشته بارها بر کار و مدیریت جهادی تاکید فراوان داشته و آن را از شاخصه های مسئولیت در نظام اسلامی دانسته اند. در واقع «مدیریت جهادی» در منظومه فکری رهبر معظم انقلاب نه یک شعار که هویت اصلی مدیریت نظام است.
بر این اساس تبیین شاخصه های مدیریت جهادی از نگاه معظم له امری ضروری می باشد.
🌹🌺🌷
تعریف مدیریت:
«فرایند به کارگیری مؤثر و کارآمد منابع مادی و انسانی در برنامه ریزی و سازماندهی و بسیج منابع و امکانات و هدایت و کنترل آن که برای دستیابی به اهداف سازمانی و بر اساس نظام ارزشی مورد قبول، صورت می گیرد.»
مدیریت زمانی می تواند جوابگوی دغدغه های متدیّنین در جامعه اسلامی باشد که با صبغه اسلامی همراه گردد. لذا مدیریت اسلامی،ناشی از نظام ارزشی مبتنی بر فرهنگ و تمدن اسلامی است.
🌹🌺
تعریف جهاد:
نهایت تلاش و کوشش است. اما از منظر دینی به هر تلاشی، جهاد اطلاق نمی شود؛ بلکه جهاد از منظر دینی، عبارت است از بذل جان، مال و توان خویش در راه اعتلای کلمه اسلام و اقامه شعائر ایمان.
مقام معظم رهبری، جدّ و جهد و مبارزه در مقابل دشمن را دو رکن اساسی جهاد می دانند. ایشان می فرمایند: «در مبارزه دو چیز حتماً لازم است: یکی اینکه در آن جدّ و جهد و تحرکی باشد. انسان در رختخواب یا در پستوی خانه که نمی تواند مبارزه کند… دوم اینکه در مقابلش دشمنی باشد. مبارزه در آنجا که دشمن نیست معنا ندارد. پس جهاد متقوّم بر این دو رکن است…»
جهاد مبارزه و رویارویی با دشمن و چاره جویی در مقابل موانع است، خواه در میدان جنگ مسلحانه باشد یا در میدان جنگ نرم.
🌹🌷
تعریف مدیریت جهادی:
تلاش بی وقفه در به کارگیری مؤثر و کنترل فعالیت های افراد، مبتنی بر مبارزه در تمام عرصه های علمی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و…. با نیت الهی، جهت نیل به اهداف والای جامعه و رفع موانع موجود، «مدیریت جهادی» نام دارد.
مدیریت جهادی با مصرف گرایی، اشرافی گری، سستی، تنبلی، فرار از کار، بی حالی و انحراف از مسیر آرمان گرایی ایمانی، تغایر داشته و با آن مبارزه می کند.
اساس مدیریت جهادی بر تاکید بر معنویت و ارزش های اخلاقی، اسلامی و انسانی بنا شده است.
دین محوری، ولایت مداری، ایثار، مردم گرایی، خودباوری، تکلیف مداری، پاسخگویی و… از جمله ثمرات عینی مدیریت جهادی می باشد. مدیر جهادگر در مرتبه نخست بر جنبه های انسانی سازمان توجه داشته و نظام مدیریتی خود را برای تعالی انسان ها پایه ریزی می کند.
🌹🌷
شاخصه مدیریت جهادی در بیان رهبری:

1. توکل به خدا:
   مدیر جهادی تمام کارهای فردی و اجتماعی خود را با توکل به خدا آغاز کرده و حمایت الهی را برای خود کافی می داند؛ چرا که قرآن کریم می فرماید: «وَ تَوَکَّل عَلَی اللّهِ وَ کَفَی بِاللّهِ وَکیلاً»
2. خودباوری و اعتماد به نفس:
   مدیر جهادی که خودباوری دارد با نشاط و پویاست. با شور و حرارت وصف ناشدنی به هدف خود باور دارد و هر لحظه برای رسیدن به آن در حال کوشش بوده و با موانع و دشمنی ها مبارزه می کند. مسئولیت پذیر است. اعتماد به توانایی نیروهای خودی دارد، شعارش ما می توانیم، با عزمی قوی می تواند همه گره ها را باز کند.
3. دشمن شناسی:
   «باید دشمن را شناخت… دشمنی او را باید فهمید، نقشه او را باید تشخیص داد…و برای مقابله سیاست مناسبی اتخاذ نمود.
4. دوری از اختلافات:
   توصیه به وحدت و دوری از اختلاف و تفرّق، از مهمترین فرامین الهی در قرآن کریم است. از نگاه قرآن کریم، مؤمنان برادران یکدیگرند. آنان از طینت واحد خلق شده، آینه یکدیگر و شریک دینی همدیگر هستند. لذا وحدت مؤمنین در جامعه اسلامی، یکی از اصول اجتماعی می باشد «اِنَّما یُریدُ الشَّیطانُ اَن یُوقَعَ بَینَکُم العَداوَهَ وَالبَغضاءَ»اختلاف و دشمنی بین مسلمانان، خواسته شیطان و شیطان صفتان می باشد.
5. کارآمدی:
   کارآمدی به مفهوم میزان موفّقیت در تحقق هدف ها و یا انجام ماموریت است تا بتواند مشکلات جامعه را حل کند. کارآمدی هویت و حیثیّت نظام است.
6. استفاده از امکانات و ظرفیت ها:
   بهره گیری حداکثری از امکانات موجود برای نیل به اهداف متعالی و قوی شدن جامعه در برابر تهدیدات و مقابله با زورگویی و گردن کلفتی مستکبران.
7. نگاه نقادانه:
   علما، اساتید، روشنفکران انقلابی، هنرمندان متعهّد باید نگاه نقّادانه خودشان را نسبت به اوضاع کشور همچنان داشته و تذکّر بدهند. البتّه با منطق محکم و بیان روشن، نقطه نظرات صحیح و نقاط ضعف را ارائه و تذکر بدهند. لذا تهمت زنی و جنجال آفرینی، تکفیر و متهم کردن این و آن خلاف شرع مقدس است.
8. حرکت مبتنی بر علم و درایت:
   اگر کار و تلاش با نیت الهی و مبتنی بر علم و درایت حاکم باشد، مشکلات کشور، در شرایط کنونیِ فشارهای خباثت آمیزِ و تحریم های قدرت های جهانی قابل حل است.
9. همت بلند، همراه با انگیزه خدمت:
   حضرت علی (ع) می فرماید: «اَلشَّرَفُ بِالهِمَمِ العالیهِ لا بِالرِّمَمِ البالیهِ؛ شرافت به همت های بلند است، نه به (تفاخر به گذشتگان) و استخوان های پوسیده آنان.» بنابراین هر فرد یا جامعه ای به اندازه تلاش و همتی که از خود نشان می دهد به قله های رفیع شرافت و موفقیت، دست خواهد یافت. قطعاً باحرکت عادی و احیاناً خواب آلوده و بی حساسیت نمی شود کارهای بزرگ را انجام داد؛ یک همت جهادی لازم است، تحرک و مدیریت جهادی لازم است. حرکتی که باید علمی، پر قدرت، با برنامه و مجاهدانه و با نیت خالص و بدور از انگیزه های شخصی و جناحی باشد.
10. اعتقاد به حضور مردمی (عزم ملی):
    پیشرفت و سازندگی در کشور، بدون مشارکت مردم امکان پذیر نمی باشد. بدون حضور مردم کار پیش نخواهد رفت و مقصود تحقّق پیدا نخواهد کرد. مردم در گروه های گوناگون مردمی با اراده و عزم راسخ ملّی می توانند نقش آفرینی کنند.
    ۱۱- داشتن ویژگی های متعالی روحی:
    ایمان به خداوند،اخلاص در عمل، ناظر دانستن خداوند، ولایتمداری و اعتقاد قلبی به اصل مترقی ولایت فقیه، داشتن غیرت دینی و روحیه انقلابی، فساد ستیزی و مقابله جدی با فساد،پرکاری و خستگی‌ ناپذیری،قناعت و ساده زیستی،مسئولیت پذیری و قانون گرایی در عمل،شجاعت و جسارت برای تصمیم گیری های بزرگ، نوآوری و خلاقیت، روحیه مردمی و تواضع و فروتنی،پویایی و بالندگی در امور محوله، امیدواری نسبت به آینده و پرهیز از یاس و ناامیدی، انتقاد پذیری، سعه صدر و رعایت شایسته سالاری در عزل و نصب ها.
    والسلام.🌹🌸🌷
    گردآورنده: محمد آوینی. کارشناس ارشد مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی