• اهمیت غدیر در اعتقادات دینی شیعیان
  • عید سراسر نور و برکت

سیدمحسن میرباقری، پژوهشگر و استاد مطالعات معارف اسلامی درباره تحلیل معرفتی و عقیدتی واقعه غدیر گفت:

• حضرت امام صادق (ع) در حدیثی می‌فرمایند که ما چهار عید داریم که عید غدیر از همه آن‌ها عظیم‌تر و ارزشمندتر است:

• اولین آن‌ها «عید روز جمعه» است که هر هفته برای مسلمین برقرار است.
• دوم عید فطر است که پس از یک ماه روزه‌داری خداوند دستور برپایی عید را به بندگانش می‌دهد و از عبارت «الذی جعلته للمسلمین عیدا» می‌توان جنبه عبادی عید فطر را فهم کرد.
• سومین عید، عید قربان است که در خلال مناسک حج برگزار می‌شود و آخرین و مهم‌ترین اعیاد عید غدیر است.

• دلیل اهمیت عید غدیر

وی افزود: اهمیت غدیر به این جهت است که در آن، منصب ولی‌اللهی از سوی خداوند روشن شده است و جانشین پیامبر (ص) به عنوان پرچم‌دار مسیر هدایت معرفی شد.

آیه ۶۷ سوره مائده: «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ ۖ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ».

یعنی ای پیغمبر! آنچه از خدا بر تو نازل شد (به خلق) برسان که اگر نرسانی تبلیغ رسالت و اداء وظیفه نکرده‌ای، و خدا تو را از (شر) مردمان محفوظ خواهد داشت، (و دل قوی دار که) خدا کافران را (به هیچ راه موفقیتی) راهنمایی نخواهد کرد.

• چند فراز مهم در آیه غدیر

میرباقری ادامه داد: در این آیه شریفه چند فراز مهم وجود دارد؛ اول عبارت «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ» است. خطاب پیامبر به «رسول» از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ چرا که رسول کسی است که از جانب خداوند دارای مقام ولایت است. این ویژگی را کسانی چون انبیاء ندارند.

«إِنِّی لَکم رَسُولٌ أمین،فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِیعُونِ» که اشاره به آن مقام ولایت‌اللهی دارد.

در جاهای دیگر قرآن، مثلاً وقتی صحبت از احکام است، خطاب به حضرت محمد با عبارت «نبی» همراه می‌شود.

• بیان صریح ولایت توسط پیامبر

در آیه ۵۵ همین سوره  مائده می‌خوانیم: «إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاهَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاهَ وَهُمْ رَاکِعُونَ». یعنی؛ ولیّ امر و یاور شما تنها خدا و رسول و مؤمنانی خواهند بود که نماز به پا داشته و به فقرا در حال رکوع زکات می‌دهند. که به اتفاق مفسران شیعه و سنی این آیه در شأن حضرت علی است. 

غدیر شرط ایمان مسلمین است

میرباقری بیان کرد: فراز سوم آیه «وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ» است. وجود یک جانشین راستین، از آن رو مهم است که افراد را از ظلمت به سمت نور هدایت روانه می‌کند. در اعتقادات دینی ما، ایمان به توحید سه رکن دارد: نبوت، ولایت و معاد؛ که هرگاه یکی از آنان نقض شود ایمان شخص دچار خدشه خواهد شد و در غدیر موضوع اکمال دین با پیام ولایت مطرح شد.

وی افزود: فراز بعدی آیه «وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ» است. این فراز آیه اشاره به منافقینی دارد که در طول تاریخ همواره با انحراف از موضع خویش دچار دردسر و کج‌راهی مسیر شدند. مثال بارز آن همان کسانی هستند که وقتی پیامبر در آخرین لحظات عمر خود فرمان داد، قلم و کاغذ بیاورید، گفتند پیامبر هذیان می‌گوید. لذا خداوند قرار است پیامبر را از آشوب این فتنه‌‌گران حفظ کند.